Thực hiện di chúc cần những ai làm chứng? 

Di chúc là một văn bản pháp lý quan trọng, thể hiện ý nguyện của người lập di chúc về việc phân chia tài sản sau khi qua đời. Để bảo đảm tính hợp pháp và tránh tranh chấp về sau, việc lập di chúc cần tuân thủ những quy định nghiêm ngặt, trong đó có việc có người làm chứng. Bài viết này sẽ giải đáp về thắc mắc khi thực hiện di chúc cần những ai làm chứng.

Việc lập di chúc không chỉ đơn thuần là ghi lại mong muốn của người lập mà còn phải tuân thủ những quy định pháp luật nghiêm ngặt để đảm bảo tính hợp pháp và tránh tranh chấp về sau

Vai trò của người làm chứng trong di chúc

Người làm chứng trong việc lập di chúc có vai trò quan trọng trong việc xác thực tính chân thật và hợp pháp của di chúc. Họ đảm bảo rằng di chúc được lập trong tình trạng người lập minh mẫn, tự nguyện và không bị ép buộc. Sự có mặt của người làm chứng giúp giảm thiểu nguy cơ tranh chấp và xác nhận di chúc thực sự phản ánh ý chí của người lập.

Quy định pháp luật về người làm chứng di chúc tại Việt Nam

Theo quy định tại Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc phải có người làm chứng trong các trường hợp:

• Người lập di chúc không tự mình viết được di chúc: Trong trường hợp này, người lập di chúc có thể nhờ người khác viết hoặc đánh máy nội dung di chúc, nhưng cần phải có ít nhất hai người làm chứng ký xác nhận.

• Di chúc được lập bằng hình thức nói: Trường hợp người lập di chúc không thể viết hoặc không thể ký tên được, di chúc miệng phải có ít nhất hai người làm chứng xác nhận. Sau đó, những người làm chứng phải ghi chép lại nội dung di chúc và ký tên xác nhận.

Người làm chứng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch của di chúc, góp phần giảm thiểu các tranh chấp về tài sản thừa kế sau này.

Điều kiện của người làm chứng

Để đảm bảo tính khách quan và hợp pháp, người làm chứng di chúc cần phải đáp ứng những điều kiện sau:

• Đủ năng lực hành vi dân sự: Người làm chứng phải là người từ 18 tuổi trở lên, không bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự.

• Không có quyền lợi liên quan đến nội dung di chúc: Người làm chứng không được là người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật, không có quyền lợi hoặc nghĩa vụ liên quan đến tài sản thừa kế.

• Không phải là người lập di chúc: Điều này đảm bảo tính khách quan và minh bạch của di chúc.

Quy trình lập di chúc có người làm chứng

Việc lập di chúc có người làm chứng thường được thực hiện qua các bước sau:

• Chuẩn bị: Người lập di chúc chuẩn bị nội dung di chúc hoặc nhờ người khác viết lại theo ý muốn của mình.

• Chọn người làm chứng: Người lập di chúc chọn ít nhất hai người làm chứng đáp ứng đủ điều kiện theo quy định pháp luật.

• Lập di chúc: Trong sự hiện diện của những người làm chứng, người lập di chúc sẽ công bố nội dung di chúc. Người làm chứng xác nhận việc người lập di chúc thực hiện trong trạng thái minh mẫn, không bị ép buộc và nội dung di chúc phù hợp với ý chí của người lập.

• Ký tên xác nhận: Người lập di chúc và người làm chứng ký tên vào di chúc để xác nhận tính chính xác và hợp pháp của văn bản.

Khi lập di chúc, người lập cần chú ý kỹ lưỡng đến các quy định về người làm chứng để tránh những rủi ro pháp lý không đáng có và đảm bảo di chúc của mình được thực hiện đúng như ý nguyện.

Những lưu ý khi chọn người làm chứng

Khi chọn người làm chứng cho việc lập di chúc, cần lưu ý một số điểm sau để đảm bảo tính hợp pháp và tránh tranh chấp về sau:

Đảm bảo tính khách quan: Chọn người làm chứng không có quyền lợi hoặc nghĩa vụ liên quan đến tài sản thừa kế.

Độ tin cậy: Chọn người làm chứng có độ tin cậy cao, có khả năng xác nhận trung thực việc lập di chúc.

Hiểu biết pháp luật: Chọn người làm chứng có hiểu biết nhất định về pháp luật để đảm bảo quá trình lập di chúc đúng quy định.

Hậu quả pháp lý khi di chúc không có người làm chứng hợp lệ

Nếu di chúc không có người làm chứng hợp lệ, có thể dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng:

• Di chúc bị vô hiệu: Di chúc có thể bị coi là vô hiệu nếu không tuân thủ quy định về người làm chứng, dẫn đến việc phân chia tài sản thừa kế theo pháp luật.

• Tranh chấp tài sản: Thiếu người làm chứng hợp lệ có thể dẫn đến tranh chấp về tính hợp pháp của di chúc, gây khó khăn cho việc phân chia tài sản thừa kế.

Người làm chứng đóng vai trò quan trọng trong việc xác nhận tính hợp pháp và minh bạch của di chúc. Việc lựa chọn người làm chứng phù hợp không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của người lập di chúc mà còn đảm bảo sự công bằng, minh bạch trong việc phân chia tài sản thừa kế. Do đó, khi lập di chúc, cần tuân thủ đầy đủ các quy định về người làm chứng để tránh những rủi ro pháp lý không đáng có.